Jarosław Modzelewski | Zawsze coś się dzieje

Wystawa Malarstwa Jarosława Modzelewskiego w dialogu z kolekcją rzeźb Antoniego Rząsy.

kurator: Marcin Rząsa

1.09.2023 – 8.10.2023

Jarosław Modzelewski i Antoni Rząsa – dwóch artystów, którzy nie wątpią, że zajmowanie się sztuką, malowanie, rzeźbienie ma sens. Są skoncentrowani, uważni, szukają właściwych kolorów, kształtów i form. Patrzenie na rzeźby Rząsy przez kontekst obrazów Modzelewskiego i na malarstwo Modzelewskiego w otoczeniu rzeźb Rząsy stawia pytania o sens i może podsuwać odpowiedzi.

Marcin Rząsa

Jarosław Modzelewski

Urodzony w 1955 roku, malarz, rysownik, profesor. Do 2020 roku prowadził pracownię malarstwa na ASP w Warszawie. Dyplom z malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w pracowni prof. Stefana Gierowskiego w roku 1980. Współtwórca i uczestnik ponad 30-tu wystaw oraz akcji Gruppy w latach 1982-1992.

Wystawa fotografii Robo Kočana

15.07 – 23.08.2023

Wystawa fotografii jednego z najciekawszych współczesnych fotografów słowackich. Robo znany jest przede wszystkim ze swoich poetyckich fotografii kreatywnych. W Galerii Antoniego Rząsy pokazujemy tym razem zdjęcia dokumentalne.
Autor pisze o powstaniu tego cyklu tak:
„Obrazy z magazynów galerii, które odwiedziłem podczas dwuletniej pracy nad digitalizacją zbiorów muzealnych w ramach projektu Galeria Cyfrowa. Podczas sesji zdjęciowych wykonałem kilka ujęć w magazynach i na korytarzach, w których przechowywane i archiwizowane są prace. Interesowały mnie powiązania lub konfrontacje, jakie powstawały między ustawionymi obok siebie rzeźbami z różnych okresów, ich pakowaniem czy czasowym składowaniem w korytarzach”.
Robo Kočan
Fotograf. Urodził się w 1968 roku w Popradzie. W 1996 r. ukończył studia w Wyższej Szkole Sztuki Plastycznej w Bratysławie (Katedra Sztuk Wizualnych i Fotografii). Odbył staże w Nottingham Trent University (Wielka Brytania, 1993), Ecóle Nationale des Beaux Arts w Dijon (Francja, 1993). Uczestniczył w programach: SPACES world artists program – Cleveland -OH (USA 2003) oraz CROSS ROADS – Glamorgan – Wels (GB 2004). Mieszka i tworzy w Popradzie. więcej: https://robokocan.com
Wystawa współfinansowana przez Miasto Zakopane

W stronę źródeł | Joanna Słowińska & Stanisław Słowiński Quartet
Koncert na okoliczność 30-lecia pracy artystycznej Joanny Słowińskiej.

24.11.2022

Joanna Słowińska – śpiew, skrzypce
Stanisław Słowiński – skrzypce, aranżacje muzyczne
Franciszek Raczkowski – instrumenty klawiszowe
Szymon Frankowski – kontrabas
Adam Stępniewski – perkusja

Marcin Rząsa | Rzeźby

wystawa retrospektywna 15.10.2021 – 30.03.2022

Marcin urodził się w Krainie Rzeźby.

Tam, gdzie każdy kamień ma formę, ciężar i swoją historię. Gdzie każde drzewo pochodzi z nieba, a każdy potok zaczyna się od spotkania dwóch kropli.

 Rzeźby Marcina to  byty górskie o cienkich nogach i głowach porwanych przez niezapisane i niezgłębione  pomysły, postaci z nienapisanych jeszcze baśni, których treść jest tajemnicą.

 Te wszystkie wysmukłe postaci zamyślonych magów, górscy przewodnicy, wędrowcy bez końca , każdego wyprowadzą na niebieskie łąki, nawet nie zauważymy jak nas zmylą swoim spokojem.

 Potrafią myśleć slalomem i budować mur skojarzeń. Potrafią stąpać po cichu i zakradać się w zaułki skojarzeń.

 Ile czasu trzeba było aby wznieść zikkurat lub piramidę? Czy myśl ma tyle energii, że z pnia wydobędzie kamień? Skąd biorą się formy i kształty? 

 Czasem jedna pamięć pojawi się w chmurze drugiej pamięci i tak już zostaną ze sobą na długo, mając wrażenie, że skądeś się znają, i że gdzieś się widziały – rzeźby-postaci-chmury,

 Mózg rzeźbiarza składa się z odważnych neuronów i życzliwych synaps.

Ich połączenie trwa ułamek milisekundy.

Pocałunek synapsy.

Chwila tak krótka, że właściwie jej nie ma.

Sieć usidla myśli. Łączy i dzieli.

Każde drzewo ma swój porządek myśli.

Myśli Marcina wypuściły  korzenie.

Korzenie to migracje myśli

 Do rzeźb trzeba mówić. Spokojnie, niezbyt głośno, ale wyraźnie. Inaczej nie będą wiedziały po co są. Żeby nie stały jak głupie. Żeby je ośmielić. Wtedy opowiedzą piękną historię, tak piękną, że niemożliwą. I będzie jeszcze lepiej, będzie fantastycznie. Niemożliwie. Naprawdę. 

 Narada

Konferencja smutku

Seminarium depresji

Parada

Miejscowych dramatów

Kaukaskich komedii

Sami znajomi!

 W mitologii bardzo dalekiego wschodu

Powabny Pion spotyka na najwyższym górskim szczycie

Kropelkę Słońca

Piękną i gorącą o nigdy nieokreślonym kształcie.

Zamyka wtedy oczy i widzi Ją wyraźnie

Jak płynie, jak śni, jak znika.

Gdy potem spojrzy w lustro

Nie będzie mógł  zliczyć zawijasów  i skrętów

Wirujących nad swoją głową.

W rzeźbach Marcina

myśli trwale zamieniają się w zwinięte piony i nierozwinięte poziomy.

Święci i potępieni, mądrzy i weseli, wizjonerzy i zatraceńcy – idą w góry – chociaż nie znają drogi.

W górach myśli wędrują same, dając nogom święty spokój.

Drzewa podobno komunikują się korzeniami, opowiadają sobie historie, niektóre opowieści docierają do pnia dopiero w nocy. Drzewa mają swoją wiedzę, którą czasem szepczą rzeźbiarzowi. Niektóre drzewa są milczące, trzeba wielu dni, miesięcy, żeby chciały coś powiedzieć. Trzeba czekać. Umiejętne czekanie prowokuje do tworzenia. Drzewa wiedzą co robią. Marcin słucha uważnie.

Groźne są te wykopaliska z kształtów drzew. Drewno ma setki lat, rzeźbiarz jest znacznie młodszy, ich spotkanie – ryzykowne, lecz kiedy już trwa,  czas traci na znaczeniu, galaktyki zawracają, słońca gasną, księżyc zapada się w chmurach, chmury sztywnieją, ruch zamiera

Rzeźbienie cienia – scjagraficzne wizje – pracowite życie zjaw.

Ukrzesłowieni do gry? W rzeźbach Marcina czuć chwilami oddech Andrzeja Wróblewskiego. Marzec 1957 roku. Co się stało?

O czym oni wspólnie milczą? Czy to kolejna gra pozorów?

Czym mniejsze rzeźby tym więcej pytań.

Shah? Szach mat

Gra to nie zabawa!

A-d-i-o-s-

Dorota Folga Januszewska

Katalog towarzyszący publikacji z tekstem Doroty Folgi Januszewskiej i fotografiami Magdy Ciszewskiej-Rzasy i Robo Kocana  jest dostępny w Galerii Antoniego Rząsy.https://antonirzasa.pl/galeria/publikacje/

Jakub Pajewski

Tańcząc z drzewami 

fotografia 1.06 – 31.08.2021r.

Tak jak z powierzchni słońca wznoszą się promienie jasności, tak z naszej planety wyrasta roślinność o wielkiej rozmaitości, w której miejsce szczególne zajmują drzewa. W ich cieniu odbywa się cała reszta istnienia – skały, wody oraz żywe istoty. Choć niekoniecznie tak musi być, sądzi się, że koroną wszystkich stworzeń jest człowiek. Podobnie myśli się o drzewach – że są ukoronowaniem świata roślin. To drzewo stanowi filar naszego naturalnego krajobrazu, a również – jak dobry, starszy brat – jest gotowe nas chronić, wspierać i służyć w potrzebie. A choćby tylko olśniewać swym pięknem i rozmaitością. Ta wspólnota ludzi i drzew, czyli one i my, oraz wszystkie elementy świata, składają się na theatrum fotografii, która jest najprawdziwszym świadectwem rzeczywistości widzialnej.

Wyobraźmy sobie, że wewnątrz tego kosmosu czuwa obiektyw kamery Jakuba Pajewskiego, aby w sprzyjającej chwili zatrzymać i zademonstrować cząstkę tajemnicy wszelkiego istnienia. Te cząstki są niezliczone. Unieruchomione w fotograficznym obrazie wabią nas ku sobie, byśmy tę tajemnicę przeżyli.

Drzewa są nieruchome, bo zakorzenione w swym miejscu. Najwyżej wiatr może im potargać fryzury, wyłamać martwe odrosty lub wykołysać.  Ale drzewa nie tańczą. Zostawiają to nam, swoim młodszym braciom i siostrom – kobietom, mężczyznom i dzieciom, oddającym się czarowi rytmu i ruchu. Tańcząc między drzewami, jak w ogóle w całej naturze, czynimy to także w imieniu rzeczy, które tego robić nie mogą. 

Ale w końcu i jedno, i drugie zostaje zrównane przez fotografię. Wszystko zastyga. Zarówno para tańczących, jak i drzewa na tle których uprawiają swój ceremoniał. Zastygają i tak będzie to już trwać na zawsze. Na wieczność. A przynajmniej na tak długo, jak długo będziemy mieć ten obraz i wszystkie inne obrazy w pamięci.

Henryk Waniek

Jakub Pajewski

Wystawa online 

Małgorzata Kokoryn –Studia na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Dyplom w pracowni plakatu prof. M. Urbańca w 1993 r.  Aneks z malarstwa w pracowni prof. J. Tchórzewskiego oraz z rysunku w pracowni prof. J. Raczko.

Konferencja w stulecie urodzin Antoniego Rząsy 29.11 -1.12. 2019 r. 

Celem konferencji jest przyjrzenie się dorobkowi artysty przez pryzmat miejsca i doświadczeń kształtujących jego osobowość we wczesnym etapie życia oraz próba ukazania związków Antoniego Rząsy z terenem, z którego pochodził. Obszaru gdzie współistnieli grekokatolicy, prawosławni i katolicy, „gdzie Rzym od wieków mieszał się z Bizancjum, a surowi Święci z ikon współistnieli pokojowo z pucołowatymi Świątkami z katolickich kapliczek”  (Wawrzyniec Brzozowski)

Konferencja będzie także, a może przede wszystkim, próbą aktualizacji, interpretacji na nasze, współczesne potrzeby twórczości Rząsy. I nie chodzi tylko o jego korzenie kulturowe, ale o to, że ta religijność ludowa i proste wiejskie życie przesiąknięte są duchowością. Duchem! którego dziś tak brakuje, a tak go potrzebujemy.

Publikacja zawierająca teksty wystąpień: „Dłutem, piórem, Rząsą”

Bloki tematyczne:

– twórczość Antoniego Rząsy;

– miejsce, kontekst miejsca i jego wpływ na twórczość artysty;

– wpływ kultury wschodniej na twórczość artystów współczesnych;

– inspiracje sztuką dawną i sztuką ludową w sztuce współczesnej.

Do wygłoszenia referatów zostali zaproszeni m.in.: Katarzyna Chrudzimska-Uhera (historyk sztuki), Michał Janocha (historyk sztuki, teolog, biskup pomocniczy warszawski) oraz Michał Klinger ( teolog prawosławny) oraz Julita Dembowska, Kinga Zuber, Karol Gąsienica-Szostak, Waldemar Zdrojewski

Koferencji towarzyszyły:

• Wystawa fotografii poplenerowej „Futoma Antoniego Rząsy”
• Stanisław Słowiński koncert skrzypcowy

Organizatorzy: Fundacja im. Antoniego Rząsy i Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem. Konferencja jest oraganizowana w ramach projektu pt. Rok Antoniego Rząsy dofinansowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury.

Futoma Antoniego Rząsy – Wystawa fotografii
Ania Winkler – Studio Hans Lukas, Paryż | Janek Brykczyński – Sputnik, Warszawa | Magda Ciszewska-Rząsa – Galeria Rząsy, Zakopane

Małgorzata Mirga Tas Side Thawenca. Uszyte nićmi

Małgorzata Mirga-Tas – absolwentka Liceum Plastycznego im. Antoniego Kenara i Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Rzeźby.

W swoich pracach opowiada często o zwykłej codzienności ludzi, którzy ją otaczają. Podobnie jak w przypadku Antoniego Rząsy, w centrum jej twórczości jest człowiek. I podobnie jak Rząsa, który żył w przeplocie kultur oraz rytów i tradycji religijnych, Mirga-Tas wychowała się na styku kilku kultur – polskiej, góralskiej i romskiej. Instalacje eksponowane na wystawie dialogują z rzeźbami Rząsy.
Wystawa odnosi się do bycia na pograniczu i do funkcjonowania w codzienności różnych światów poprzez sztukę. Światów, których katalizatorem staje się artystyczna wrażliwość.

Artystka mówi o swoich pracach:
„SIDE THAWENCA – uszyte nićmi” to pozszywane skrawki pamięci momentów z życia romskich kobiet. Większość z nich znałam i znam, są mi bliskie. To moja mama, moja babcia, moje ciocie. Kobiety, których los często nie rozpieszczał. To dlatego ich losy i sylwetki wydają mi się tak poruszające.

Wystawa zrealizowana w ramach obchodów Roku Antoniego Rząsy przy wsparciu MKiDN

Życie jest już w samym drewnie…  Meble Antoniego Rząsy

Esencją narracji wystawy jest ukazanie innego, mniej znanego rozdziału twórczości artysty. Rząsa okazuje się również artystą projektantem, artystą nadającym formę obserwowanej naturze, artysty tworzącego baśnie z drewna.  Krzesełka, ławki, stoliki przepełnione baśnią, będące często opowieściami o pejzażu czy też owocem czułego dotyku drewna – o czym wspomina Barbara Zbrożyna: „Robił je z radością dotykania drewna, z jakąś wielką czułością… Charakterystyczne dla rzeźb Antka niesłychane ciepło, ludzkie ciepło w dotykaniu rzeźby, w konstruowaniu jej, w formowaniu jej detalu.” 

Ekspozycja ma również szerszy kontekst, ten regionalny. Jest bowiem niejako opowieścią o powojennym zakopiańskim wzornictwie. Po epoce stylu zakopiańskiego szukano innych form nawiązujących do folkloru i dziedzictwa kulturowego Podhala, ale w sposób mniej dekoracyjny, a bardziej interpretujący motywy i formy. Antoni Rząsa zachowując swój wyrazisty styl, interpretował otaczającą rzeczywistość regionalną na swój sposób.

NIE-ZAKOPANE Paweł Chilecki. Fotografia (26 maja – 25 czerwca 2018) https://antonirzasa.pl/nie-zakopane/

Laureaci 14. wojewódzkiego Biennale Rzeźby Nieprofesjonalnej  im. Antoniego Rząsy  Autorzy:Wiesław Burek, Jan Gajda, Bogdan Jaskuła, Marzena Karpińska, Krzysztof Kołek, Józef Lewkowicz, Jan Milcz, Wincenty Pażyra, Krzysztof Pelc, Tadeusz Pindyk, Stanisław Szęszoł

Agnieszka Zalotyńska, Rekreacja, grafika
Laureaci XII Biennale Rzeźby Nieprofesjonalnej im. Antoniego Rząsy
Wiśnickie Inspiracje – poplenerowa wystawa uczniów i nauczycieli szkół plastycznych, fotografia/ cyjanotypia